Η δομή και το κλασικιστικό περιεχόμενο της ελληνικής εκπαίδευσης καθώς και τα παιδαγωγικά συστήματα της αλληλοδιδακτικής μεθόδου, του ερβαρτιανού συστήματος και του σχολείου εργασίας λειτούργησαν κυρίως, με σκοπό την πειθαρχημένη συμπεριφορά και την καθυπόταξη της παιδικής και εφηβικής ηλικίας στις απαιτήσεις της «εθνικής αγωγής», στη βάση ανορθολογικών σχημάτων περί ενός ελληνισμού, ο οποίος ως «οντολογική» κατάσταση αυτοαναπαράγεται ανεξάρτητα από οικονομικο-κοινωνικές σχέσεις, παραβλέποντας την αναγκαιότητα μετάδοσης της οικονομικά χρήσιμης γνώσης και αφήνοντας ημιτελές το έργο της αναπαραγωγής του αστικού – καπιταλιστικού συστήματος.