Κόμματα και πολιτική στην Ελλάδα

ΟΙ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

Συλλογικό έργο

  • Διαστάσεις
    • 17Χ24cm
  • Αρ. Σελίδων
    • 336
  • Έτος έκδοσης εντύπου
    • 2009
  • Κωδικός στον Εύδοξο
Είδος
Τιμή
Έντυπο
21.90 19.71

Ο συλλογικός αυτός τόμος προσεγγίζει τις πολιτικές παρατάξεις και το κομματικό σύστημα της Ελλάδας μέσα από την οπτική της δυναμικότητας, με έμφαση στις εξελίξεις που σημειώνονται μετά τις εκλογές του 2007, παρουσιάζοντας παράλληλα την εκλογική απήχηση των σημερινών κοινοβουλευτικών κομμάτων. Εξετάζονται, μεταξύ άλλων, τα βασικά χαρακτηριστικά του κομματικού ανταγωνισμού στην Ελλάδα, καθώς και τα βασικά πεδία των μεταβολών: κομματικό σύστημα, οργάνωση των κομμάτων, πολιτική συμμετοχή.

Η ιδεολογική φυσιογνωμία των σύγχρονων ελληνικών κομμάτων, και ιδιαίτερα των δύο μεγαλύτερων, μεταβλήθηκε σημαντικά την τελευταία δεκαπενταετία. Τα κόμματα εξουσίας επιχείρησαν να προσεγγίσουν τον «ενδιάμεσο ψηφοφόρο» επιλέγοντας συνειδητά να εστιάσουν σε ζητήματα μη ιδεολογικά, όπως το περιβάλλον, ο πολιτισμός, η παιδεία, οι νέες τεχνολογίες ή η κυβερνητική αποτελεσματικότητα, επηρεάζοντας σημαντικά το κομματικό σύστημα της Ελλάδας.Στη διεθνή βιβλιογραφία οι αλλαγές στο κομματικό πεδίο ερμηνεύονται ως δυναμικές εξελίξεις και αποδίδονται άλλοτε σε αναπόφευκτες μεταβολές στη σύνθεση του εκλογικού σώματος, δηλαδή μεταβολές σε δημογραφικά χαρακτηριστικά, και άλλοτε στην εκάστοτε πολιτική συγκυρία, η οποία εκ περιτροπής ευνοεί την ενίσχυση κομμάτων με διαφορετικό προγραμματικό λόγο ή διαφορετική εικόνα. Δεν θα πρέπει, βέβαια, να παραλειφθεί και η εξίσου προβεβλημένη ερμηνεία της μηδενικής μεταβολής των κομμάτων και των κομματικών συστημάτων. Οι συγγραφείς στηρίζονται στις θεωρητικές προσεγγίσεις και τις τεχνικές της σύγχρονης πολιτικής ανάλυσης για να σκιαγραφήσουν τις πιο πρόσφατες εξελίξεις στην ελληνική πολιτική σκηνή και τελικά να αποσαφηνίσουν τις αλλαγές που σημειώθηκαν στο κομματικό σύστημα από τη μεταπολίτευση ως τις μέρες μας. Εισήγηση του Γιάννη Κωνσταντινίδη (Παν/μιο Μακεδονίας) στην εκδήλωση του ΟΠΕΚ στις 10/12/09 με θέμα: Αναζητώντας τις κατευθύνσεις για ένα νέο εκλογικό σύστημα.«…Ο επιστημονικός διάλογος γύρω από τη σημασία των εκλογικών συστημάτων επικεντρώνεται συνηθέστερα στην ιεράρχηση της σημασίας των λειτουργιών που καθένα επιτελεί και τη σύνδεσή του με συγκεκριμένα μοντέλα δημοκρατίας. Σε αδρές γραμμές, η συζήτηση συνοψίζεται στο επιχείρημα ότι η οικογένεια των πλειοψηφικών συστημάτων ιεραρχεί ως ύψιστες τις λειτουργίες της μεταβίβασης της εμπιστοσύνης για τη διαχείριση της πολιτικής εξουσίας και της εναλλαγής των κομμάτων στη διακυβέρνηση, η οικογένεια των αναλογικών συστημάτων επικεντρώνεται στη λειτουργία της εξομάλυνσης των κοινωνικών διαφορών και της διαπραγμάτευσης, ενώ τα μικτά συστήματα επιχειρούν να υπηρετήσουν παράλληλα τις παραπάνω λειτουργίες. Μια τέτοια ανάγνωση παραβλέπει ωστόσο τη σημασία των διαδικασιών επιλογής των υποψηφίων στην πρακτική λειτουργία των μηχανισμών νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας και συνεπώς και στην εφαρμοσιμότητα του προτιμητέου μοντέλου δημοκρατίας. Η επιλογή των υποψηφίων από την ηγεσία, για παράδειγμα, ευνοεί διαμέσου της αυξημένης κομματικής συνοχής την εφαρμογή των προγραμματικών στόχων και τελικά το μοντέλο της ανταγωνιστικής δημοκρατίας ανεξαρτήτως του εκλογικού συστήματος που εφαρμόζεται. Από την άλλη, η επιλογή των υποψηφίων απευθείας από τους εκλογείς ενισχύει τους δεσμούς των βουλευτών με την τοπική κοινωνία και, διαμέσου της μειωμένης κομματικής συνοχής, υποχρεώνει στη διαπραγμάτευση ακόμα και στην περίπτωση που εφαρμόζεται ένα πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα. Υπό την έννοια αυτή, το ζήτημα της επιλογής των διαδικασιών ανάδειξης θα πρέπει να μελετάται παράλληλα με την επιλογή εκλογικού συστήματος στο βαθμό που αλληλεπιδρούν από κοινού στην εκπλήρωση των στοχεύσεων του επιλεγόμενου μοντέλου δημοκρατίας…«»…Όμως η επιλογή της «ορθής» μεθόδου ανάδειξης υποψηφίων δεν είναι απλή, καθώς οι συνέπειες της κάθε μίας είναι αλληλοσυγκρουόμενες. Το σημείο αυτό θα πρέπει να υπογραμμιστεί ιδιαίτερα καθώς