Σούρουπο ή χάραμα;
Δημοκρατία της Βαϊμάρης, αντισημιτισμός, σάτιρα [Δίγλωσση έκδοση]
-
Μετάφραση
- Σωματείο Μεταπτυχιακών Σπουδών Γερμανικής Γλώσσας & Λογοτεχνίας
-
Διαστάσεις
- 11,5Χ16,5cm
-
Αρ. Σελίδων
- 144
-
Έτος έκδοσης εντύπου
- 2021
Προς τα πού οδεύουμε; Είναι καιρός που δεν κρατάμε πια το τιμόνι, που δεν είμαστε κύριοι της κατάστασης, που δεν την ορίζουμε. Είναι ψεύτης όποιος πιστεύει το αντίθετο. Σχήματα και φαντάσματα αιωρούνται γύρω μας – μην τα αγγίζεις. Υποχωρούν, διαλύονται, βυθίζονται. Επικρατεί ημίφως, και δεν ξεχωρίζουμε τι είναι. Είναι σούρουπο ή χάραμα;
-
Περιεχόμενα: -
e-υλικό: -
Το βιβλίο ανήκει στη σειρά -
Μοιραστείτε το!
Αποσπάσματα
Αυτή η εποχή έχει κάτι το ολότελα τρομακτικό. Οι άνθρωποι κάνουν καθημερινά τις δουλειές τους, θεσπίζουν νόμους και τους παραβιάζουν, οργανώνουν γιορτές και χορεύουν, παντρεύονται και διαβάζουν βιβλία, μα όλα αυτά δεν είναι αληθινά. Ό,τι λοιπόν αποκαλούμε γενικά τέχνη και πολιτισμό δεν μπορεί να αναπτυχθεί χωρίς κοινές βάσεις. Αυτές δεν υπάρχουν πια. Τα θεμέλια τρίζουν.
Αφουγκραστείτε, και θα ακούσετε τον νέο παλμό της εποχής. Εκπλήσσομαι που οι εφημερίδες κυκλοφορούν σε καθημερινή βάση, που οι άνθρωποι διαπληκτίζονται για πίνακες, που παθιάζονται για μουσική. Είναι ακόμα αλήθεια; Συμβαίνουν ακόμα; Ένας βαθύς φόβος διαπέρασε τους πάντες ξαφνικά, και είναι επιρρεπείς σε πολύ περισσότερα απ’ ό,τι μόνο στο χρήμα, όταν με τυφλή οργή πολεμούν και λοιδορούν τους μπολσεβίκους. Πρόκειται για πολύ περισσότερα από τον μπολσεβικισμό, ο οποίος έχει μετατραπεί σε ένα ανόητο σύνθημα που υπάρχει μόνο για να βρίζει ο κάθε ανόητος νεαρός εθνικιστής, ο οποίος στέκεται σταθερά και πιστά… Αλλά εσείς δεν πατάτε σταθερά, μην το αρνείστε. Δεν πατάτε σταθερά.
Πολιτισμός και τέχνη έχουν διαβεί τα περιπλεγμένα τους μονοπάτια τόσο πολλές φορές που είναι πια ευκολοδιάβατα ‒ τα διαβαίνουμε γρήγορα γρήγορα. Οι παλιοί, κατά την ωραία ρήση «ο δρόμος είναι ο στόχος», θυσιάστηκαν εκούσια για τη μορφή, και έπραξαν σοφά. Εμείς δεν το κάνουμε πια.
Ορισμένοι κρύβονται. Όχι μόνο οι δειλοί, αλλά και οι ευαίσθητοι και οι φιλήσυχοι. Δεν θέλουν πια να συμμετάσχουν. Όμως κάτι τους συμβαίνει, κάτι τους τραβάει πάλι μέσα, δεν ωφελούν σε τίποτα οι παρωπίδες. Αποτυγχάνει οικτρά ακόμα και η γλώσσα που έχουμε κληρονομήσει, με τα παλιά στερεότυπα, τις βαριές εικόνες με τα στολίδια μιας παλιάς εποχής. Τίποτα δεν ισχύει πια, οι παλιές λέξεις πέφτουν αδύναμες, καθώς δεν μπορούν πλέον να αποδώσουν το καινούργιο. Με κανένα αστείο, κανένα ευφυολόγημα, καμία σοφία δεν φτάνεις τόσο ψηλά.
Τι γνωρίζουμε για την εποχή; Στεκόμαστε μπροστά της όπως ο οδοιπόρος στέκεται μπροστά στην κόκκινη απόκρημνη πλαγιά, υπερβολικά κοντά, για να δει τη διάρθρωσή της, και πολύ περισσότερο το κάλλος της! Τι ξέρουμε για την εποχή μας; Είμαστε τα εργαλεία της, και πιστεύω ότι αυτός που δεν ορθώνει το ανάστημά του απέναντί της είναι το καλύτερο εργαλείο της.
Υπερβάλλει η σάτιρα; Η σάτιρα πρέπει να υπερβάλλει, και στη βαθύτερη ουσία της είναι άδικη. Διογκώνει την αλήθεια για να γίνει πιο ξεκάθαρη και δεν μπορεί να λειτουργήσει παρά σύμφωνα με τη ρήση της Βίβλου: «Υποφέρουν οι δίκαιοι μετά των αδίκων».
Ωστόσο στους Γερμανούς έχει ριζώσει πλέον πολύ βαθιά η δυσάρεστη συνήθεια να μη σκέφτονται και να μην πράττουν ως άτομα αλλά ως συντεχνίες, ως οργανισμοί, και αλίμονο αν θίξεις ένα από αυτά. Γιατί άραγε είναι τόσο φτωχά τα σατιρικά έντυπά μας, οι επιθεωρήσεις, οι κωμωδίες και οι ταινίες μας; Επειδή κανείς δεν τολμά να τα βάλει με το μεγάλο τέρας που καταπιέζει ολόκληρη τη χώρα και στρογγυλοκάθεται εκεί παχύ, νωθρό, καταστρέφοντας τη ζωή.
Ούτε μία φορά δεν στράφηκε η γερμανική σάτιρα ενάντια στον εχθρό της χώρας. Ασφαλώς, δεν θα ’πρεπε να μιμούμαστε τις απαίσιες καρικατούρες των Γάλλων για τον πόλεμο, αλλά τι δύναμη υπήρχε μέσα τους, ποιος πρωτογενής θυμός, ποια επιτυχία και ποια επιρροή! Φυσικά, δεν δίσταζαν μπροστά σε τίποτα.
Δεν θα έπρεπε να είμαστε τόσο στενόμυαλοι. Όλοι μας, και δάσκαλοι και έμποροι και καθηγητές και συντάκτες και μουσικοί και γιατροί και δημόσιοι υπάλληλοι και γυναίκες και εκπρόσωποι του λαού, κάνουμε λάθη· έχουμε παραξενιές και μικρές και μεγάλες αδυναμίες. Και δεν χρειάζεται να ξεσηκωνόμαστε πάντα αμέσως, όταν κάποιος πράγματι λέει ένα καλό αστείο εις βάρος μας. Μπορεί να είναι ενοχλητικό, αλλά οφείλει να είναι ειλικρινής. Δεν είναι αληθινός άνδρας αυτός που δεν αντέχει ένα γερό χτύπημα. Μπορεί να αμυνθεί ενάντια σε αυτό με τα ίδια μέσα, μπορεί να ανταποδώσει το χτύπημα αλλά δεν γυρίζει το κεφάλι προσβεβλημένος, αγανακτισμένος, πληγωμένος. Στη δημόσια ζωή μας θα έπνεε ένας πιο καθαρός άνεμος αν δεν παρεξηγούνταν όλοι.
Δημοκρατία της Βαϊμάρης, Βερολίνο: εφήμερη διασκέδαση, καταναλωτική μανία, κοινωνική απάθεια. Στα χρονογραφήματά του ο Kurt Tucholsky ασκεί δριμεία κριτική στην κοινωνία της εποχής και περιγράφει με μελανά χρώματα τη ζωή στη σκιά του ναζισμού, σε μια χρονική περίοδο όπου η τέχνη αποτελεί ίσως το σημαντικότερο μέσο έκφρασης και κριτικής. Με όπλα του τη σάτιρα και την ειρωνεία, συχνά όμως και με έκδηλη αγωνία για το μέλλον, αποτυπώνει το κλίμα μιας εποχής που παρουσιάζει ανησυχητικές ομοιότητες με τη δική μας.
Διαδικτυακή παρουσίαση βιβλίου «Σούρουπο ή χάραμα;» του Κουρτ Τουχόλσκι | Τρίτη 11/5/21, 6μμ
«Ημίφως», Αλέξανδρος Κυπριώτης, https://logotexnia21.blogspot.com/, 12/6/21
«Σούρουπο ή χάραμα;», Γιάννης Δρούγος, 6/6/21
«Ματιές στη Δημοκρατία της Βαϊμάρης», Κώστας Αθανασίου, Η Εποχή, 6/6/21
«Γερμανόφωνοι συγγραφείς του 20ού αιώνα στην ελληνική γλώσσα», Διώνη Δημητριάδου, www.diastixo.gr, 4/6/21
«Σούρουπο ή χάραμα; – Δημοκρατία της Βαϊμάρης, αντισημιτισμός, σάτιρα», Γιώργος Σιακαντάρης, www.bookpress.gr, 20/5/21
Η Ελένη Βίσκα, μέλος της μεταφραστικής ομάδας, διαβάζει από το βιβλίο του Kurt Tucholsky «Σούρουπο ή χάραμα;», 20/5/21
«Κουρτ Τουχόλσκι – Ανάμεσα σε δύο εποχές», Δημήτρης Δουλγερίδης, Τα Νέα, 8-9/5/21
«Σάτιρα κατά του ναζισμού», Γρηγόρης Μπέκος, Το Βήμα της Κυριακής, 30/4/21
-
Από τη Δευτέρα 26/3/2018 το βιβλίο του Βernhard Schlink Διαβάζοντας στη Χάννα κυκλοφορεί σε επετειακή έκδοση για τα 20 έτη επιτυχημένης κυκλοφορίας του (1998-2018) στην Ελλάδα από τις Εκδόσεις Κριτική ...Έντυπο:
13.44€12.10€ -
Στο Απόκρυφο Βερολίνο ο αναγνώστης γίνεται μάρτυρας ενός άλλου, παράλληλου, μυστικού, καλά κρυμμένου, σχεδόν αόρατου Βερολίνου, αποκωδικοποιεί το πορτρέτο μιας εποχής των άκρων, μιας εποχής που βρίσκεται στο μεταίχμιο, γκρίζας ...Έντυπο:
12.00€10.80€ -
Ένας σταθμός στη σύγχρονη λογοτεχνία από τον μεγάλο πρωτοπόρο των γραμμάτων Χέρμαν Μπροχ. Οι αθώοι μάς δίνουν την πιο βαθιά και πιο έγκυρη έκφραση της βιωματικής γνώσης του ναζισμού. Στο ...Έντυπο:
14.92€13.43€