»Σχολικά γεύματα στην Ελλάδα της κρίσης» – Ομάδα Ανάλυσης Δημόσιας Πολιτικής, τεύχος 4/2012

Ενημερωτικό Δελτίο 4/2012

Σχολικά γεύματα στην Ελλάδα της κρίσης
Μάνος Ματσαγγάνης

> Όλα τα ενημερωτικά δελτία μπορείτε να τα βρείτε εδώ: http://legacy.kritiki.gr/paru/newsletters

Από το σχετικό σημείωμα της Ομάδας Ανάλυσης Δημόσιας Πολιτικής:

Aγαπητοί φίλοι

Με το τεύχος 4/2012 συνεχίζεται η σειρά Ενημερωτικών Δελτίων της Ομάδας Ανάλυσης Δημόσιας Πολιτικής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, με τη συνεργασία των εκδόσεων Κριτική.

Το τέταρτο τεύχος της σειράς έχει τίτλο: «Σχολικά γεύματα στην Ελλάδα της κρίσης». Γράφει ο Μάνος Ματσαγγάνης.

Παρότι οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας για το 2013 φαίνονται βελτιωμένες, οι επίσημες προβλέψεις αναφέρουν διατήρηση της ύφεσης. Συνεπώς, η κοινωνική κρίση, εκρηκτικών διαστάσεων ήδη, αναμένεται να βαθύνει: άλλωστε, ακόμη και όταν η οικονομία αρχίσει να ανακάμπτει, η αύξηση της απασχόλησης θα ακολουθήσει με υστέρηση (και μπορεί να είναι αναιμική). Εν τω μεταξύ, το σύστημα κοινωνικής προστασίας εξακολουθεί να παρουσιάζει τρομακτικά κενά: ενώ η ανεργία συνεχίζει να ανεβαίνει, μόνο 1 στους 7 ανέργους λαμβάνει επίδομα ανεργίας. Όσο το κοινωνικό δίχτυ ασφαλείας παραμένει διάτρητο, η ανεργία κινδυνεύει να παρασύρει ολόκληρες οικογένειες στη φτώχεια. Μέσω της αύξησης της παιδικής φτώχειας, η κρίση υπονομεύει τη σχολική επίδοση και γενικά την ανθρώπινη ανάπτυξη των παιδιών που πλήττονται ή απειλούνται από τη φτώχεια.

Η αντιμετώπιση του «νέου κοινωνικού ζητήματος» απαιτεί συγκεκριμένες πρωτοβουλίες επειγόντως. Η εργασία παρουσιάζει μια πρόταση για μια τέτοια πρωτοβουλία: σχολικά γεύματα. Η πρόταση εδράζεται στην πεποίθηση ότι η δημόσια πολιτική μπορεί και πρέπει να προστατεύει τα παιδιά (ιδίως τα φτωχότερα) από τις πιο ακραίες συνέπειες της κρίσης, εξασφαλίζοντάς τους επαρκή και υγιεινή διατροφή στο σχολείο. Η εργασία περιγράφει με συντομία τη διεθνή εμπειρία σχετικά με τα σχολικά γεύματα στην Ευρώπη και αλλού, παρουσιάζει ένα σχέδιο εφαρμογής των σχολικών γευμάτων στη χώρα μας, μαζί με μια (αδρή) εκτίμηση για το κόστος, και καταλήγει με μια καταγραφή των ζητημάτων που παραμένουν ανοιχτά, καθώς και με ορισμένες γενικές κατευθύνσεις επίλυσής τους.

Η σειρά Ενημερωτικών Δελτίων φιλοδοξεί να παρουσιάσει στο ευρύ κοινό τα αποτελέσματα επιστημονικής έρευνας πάνω σε ζητήματα με μεγάλο δημόσιο ενδιαφέρον. Τα κείμενα που περιέχουν δεν απευθύνονται σε ειδικούς. Είναι γραμμένα για να διαβάζονται όχι μόνο από ερευνητές και από φοιτητές, αλλά επίσης από υπεύθυνους για τη χάραξη και την εφαρμογή δημόσιων πολιτικών, από στελέχη πολιτικών κομμάτων και κοινωνικών οργανώσεων, από δημοσιογράφους και από οποιονδήποτε άλλον πολίτη ενδιαφέρεται για τα ζητήματα αυτά.

Η έρευνα που παρουσιάζεται στη σειρά βασίζεται σε εφαρμογές του υποδείγματος φορολογίας και κοινωνικών παροχών EUROMOD, με το οποίο υπολογίζουμε την διανεμητική και δημοσιονομική επίδραση (δηλ. στην κατανομή εισοδήματος και στον κρατικό προϋπολογισμό αντιστοίχως) διαφόρων μέτρων φορολογικής και κοινωνικής πολιτικής, καθώς επίσης και οποιασδήποτε μεταβολής (πραγματικής ή υποθετικής) στα μέτρα αυτά. Το EUROMOD είναι το προϊόν στενής συνεργασίας δεκάδων πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων από όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μια περίοδο δύο σχεδόν δεκαετιών, με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Τα αποτελέσματά του έχουν επικυρωθεί σε μικρο- και μακρο-επίπεδο. Επίσης, το υπόδειγμα χρησιμοποιείται από διεθνείς οργανισμούς όπως είναι ο ΟΟΣΑ και η ΕΕ. Τέλος, διάφορες εφαρμογές του έχουν δημοσιευθεί σε πλήθος ερευνητικών εργασιών. Η σχετική έρευνα συντονίζεται από το Πανεπιστήμιο του Essex.

Η Ομάδα Ανάλυσης Δημόσιας Πολιτικής είναι μια άτυπη ομάδα διδασκόντων, φοιτητών και άλλων ερευνητών στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, την οποία συντονίζει ο Μάνος Ματσαγγάνης. Αυτή την εποχή, το κύριο ενδιαφέρον της Ομάδας είναι η παρακολούθηση των επιπτώσεων της κρίσης στην κατανομή του εισοδήματος, δηλαδή στη φτώχεια και στην ανισότητα. (Επικοινωνία: Ομάδα Ανάλυσης Δημόσιας Πολιτικής, Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πατησίων 76, Αθήνα 10434, email: info@paru.gr, web: www.paru.gr)